Ege’nin vazgeçilmezlerinden olan zeytinin faydalarını saymakla bitirmek mümkün değildir. Zeytinin kendisi faydalı olduğu kadar zeytin yaprağının da sağlık üzerinde birçok olumlu etkisi bulunmaktadır. Zeytin yaprağının şifalı bitkiler arasında kullanımı yüzlerce yıllık bir geçmişe dayanmaktadır. Özellikle Akdeniz sofralarında ve şifalı bitkiler arasında önemli bir yeri bulunmaktadır. Yüzlerce yıldır şifa kaynağı olarak görülen bu bitkinin etkilerini gelin birlikte inceleyelim.
Zeytin Yaprağının Faydaları Nelerdir?
Zeytinin içinde yer alan ve zeytinyağının en önemli etken maddelerinden olan oleuropein ve oleacein polifenolleri zeytin yaprağında da bulunmaktadır. Bu etken maddeler sayesinde zeytin yaprağı çayı antibakteriyel, antimikrobiyal, antiinflamatuar ve bağışıklık arttırıcı özelliğe sahiptir. Polifenoller kansere karşı koruyucu etki gösteren bileşiklerdir. Bu yüzden zeytin ve zeytin yaprağının bu bileşenlerden ötürü kansere karşı koruyucu etki sağladığı düşünülmektedir. Ayrıca oleuropeinin kilo vermeye yardımcı olabileceği ve kilo alımını da yavaşlatıcı etki sağlayabileceği de düşünülmektedir. Zeytin yaprağı antibakteriyel ve antimikrobiyal özelliği ile ağız ve diş sağlığı üzerinde de etkilidir. Ağızda bakteri veya enfeksiyon nedeniyle oluşan ağız kokusunun önüne geçmektedir. Ara sıra tüketilecek 1 fincan zeytin yaprağı çayı ile hem diş sağlığı korunabilir hem de oluşabilecek ağız kokularının önüne geçilebilmektedir.
Zeytin Yaprağı Nasıl Kullanılır?
Zeytin yaprağı kurutularak, taze halde veya özü çıkarılarak kullanılmaktadır. Kuru ve taze formlarında zeytin yaprağının çayı yapılmaktadır. Bunun dışında zeytin yaprağı özü de ilaç ve kozmetik sektöründe karşımıza çıkmaktadır. Ancak ev koşullarında zeytin yaprağı nasıl kullanılır diye soracak olursanız en iyi kullanım şekli çay olarak tüketmektir. Bunun için zeytin yaprakları kurutulabilmektedir. Kurutma işlemi için dalıyla kesilen yapraklar dalından hiç koparılmadan güzelce yıkanıp suyunu süzülmelidir. Bir bez üzerinde suyunun süzülmesi sağlanabilir veya sebze kurutucusundan faydalanılabilir. Kurutma aşamasında güneş ile yaprakların direk teması engellemelidir aksi takdirde yapraklar güneş ışınları ile yanabilmektedir. Ayrıca kurutma işlemi güneş ışınlarının yansıma yapmaması için metal üzerinde gerçekleştirilmemelidir. Yapraklar yavaş yavaş gölgede kurutulmalıdır. Sonrasında yapraklar dallarından kolayca sıyrılabilir hale gelmektedir. Bu işlemlerden sonra yapraklar kurumuş gibi görünse de henüz demlenmeye tam olarak hazır değildir. Sıyırma işlemi sonrası yapraklar altına bir bez serilip birkaç gün daha bekletilmelidir. Sonrasında zeytin yaprakları artık demlenmeye hazır hale gelecektir. Zeytin yaprağı farlı aromalarla lezzetlendirilebilir ve doğal tatlandırıcı olarak bal kullanabilir. Ancak hatırlatmak gerekir ki çoğu ilaç bitkilerden elde edilmektedir o yüzden hiç bir bitki çayı uzun dönemler düzenli olarak kullanılmamalıdır. Belirli bir süre ara verilmelidir. O yüzden günde 1 fincandan fazla ve 2 haftadan uzun süre arka arkaya kullanılmamalıdır.
Zeytin Yaprağı Çayı Nasıl Hazırlanır?
Zeytin yapraklarının acı bir tadı bulunmaktadır, bu yüzden çay demlerken nane, limon, tarçın veya zencefil gibi farklı aromalar eklenebilir. Bir fincan çay için 1 bardak kaynar suya 1 yemek kaşığı kurutulmuş zeytin yaprağı eklenerek 10 dakika kapalı bir kapta demleme uygulanmalıdır. Daha sonra afiyetle tüketilebilir.
İnsülin Direnci ve Diyabette Etkili
2012’de yayınlanan bir araştırmada zeytin yaprağı özütünün tip-2 şeker hastalarında, şeker metabolizmasında etkili olduğu, 14 hafta uygulama ile HbA1c seviyesini düşürdüğü tespit edilmiştir.
2013 yılına ait bir çalışmada ise, zeytin yaprağının insanlarda obezitenin başlıca etkenlerinden biri olan ‘insülin direnci’ üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Çalışmada zeytin yaprağı özütünün insülin hassasiyetini %15-20 civarında düzenlediği gözlemlenmiştir. Bu değer, bilinen bazı şeker ilaçlarıyla benzer etki düzeyindedir. Bu etkisini ise zeytin yaprağı özütünün insülin hassasiyetini düzenleyen ve fazla insülin salgılanmasını önleyen hormonların salgılanmasını sağlayarak gösterdiği tespit edilmiştir.
Piyasada zeytin yaprağı özünün hazır preparatları da bulunmaktadır. Dikkat çeken başka bir çalışmada ise zeytin yaprağını çay formunda tüketmenin hazır preparatlara göre daha etkili olduğu gösterilmiştir.
Zeytin Yaprağı Tansiyona İyi Gelir Mi?
Zeytin yaprağının içerdiği oleuropein, kalp sağlığını korumada etki gösterebilmektedir. Tansiyonu düşürmeye yardımcı olmaktadır. Erkekler üzerinde yapılan çalışmalarda, kalp hastalıklarına karşı da koruyucu olabileceği gösterilmiştir. Avrupa’nın birçok kesiminde zeytin yaprağı tansiyonu düşürmek için kullanılmaktadır. Ancak her zaman dikkat edilmesi gereken noktalardan biri ise bu çayın aşırı miktarlarda kullanılmamasıdır. Örneğin düşük tansiyonu olan bir kişinin bu çayı içmesi tansiyonunun çok daha fazla düşmesine neden olabilir veya hipertansiyon ilacı kullanan birinin aynı zamanda zeytin yaprağı çayı içmesi ilacın etkisinin olması gerekenden daha çok görülmesine yol açabilir bu da bazı sağlık problemlerini beraberinde getirebilir. İlaç kullanılmıyorsa ve ek kronik rahatsızlıklar yoksa günde 1 fincan kadar zeytin yaprağı çayı tüketmek tansiyon yükselmesi sorununun dengelenmesine yardım edebilir. Ancak uzun süreler boyunca devamlı düzenli olarak tüketilmemelidir.
Faydalarını yazmakla bitiremeyeceğimiz ve bölgemizde ulaşma imkanımızın çok kolay olduğu zeytin yaprağı çayına bu soğuk kış günlerinde gün içinde 1 fincan yer açarak içinizin ısınmasını sağlayabilirsiniz.